Een vrijere loyaliteit voor het kind met gescheiden ouders

Artikel long read 3 minuten

Scheiding is niet wat je voor ogen had toen je een kind kreeg

Als je een kind krijgt, een gezin wordt, is scheiden niet wat je op je netvlies hebt. Het liefste blijf je bij elkaar, maar er kan een moment komen dat je de keuze maakt dat je niet samen verder wilt, of dat de ander de keuze voor je maakt.

Een gezin opbreken raakt voor alle gezinsleden diep vanbinnen op een gevoelslaag waar we meestal geen woorden voor hebben. Ieder lid heeft een andere manier van omgaan met deze lastige gevoelens.

Veel ouders doet het pijn als ze zien dat hun kind belast is met hun scheiding. Die belasting is er vaak wel voor een periode. Wat kun je doen als gescheiden om te zorgen dat je kind weer in balans komt na de scheiding? Er zijn tien aandachtspunten in je houding naar alle gezinsleden toe die je kunt aannemen om je kind een vrijere loyaliteit te geven en meer houvast. Deze aandachtspunten doorlopen we in het programma 'Gescheiden ouder meer in balans en vrijere loyaliteit voor je kind.'

Lees meer over programma

Een ouder:

‘Ooit hebben we voor een gezin gekozen. Ondanks dat mijn ex en ik niet meer samenwonen blijven we een gezin. We stellen nog steeds het belang van de kinderen boven ons eigen belang. Maar voor de kinderen is het ook belangrijk dat het met ons samen en apart goed gaat. We reageren allemaal op elkaar.

Wat ons vertrouwen geeft is dat we allebei ons best doen, onze eigen pijn zelf een plek geven en niet in verwijten bij de ander neer te leggen. Soms gaat dit mis en dat spreken we elkaar daarop aan.

Aan onze kinderen zien we dat we wel iets goed doen.’

verbindend-matjes

Een ouder:

‘Ik dacht dat het me wel zou lukken om te vertrekken uit de relatie, maar het is veel moeilijker dan ik dacht. Ik probeer mijn best te doen voor de samenwerking, maar ik krijg steeds te horen: 'Jij wilde dit toch?' Hij wijst mij af, is negatief over mij naar ons kind toe. Ons kind heeft regelmatig driftbuien bij mij. Zijn vader zegt dat het heel goed tussen hem en onze zoon gaat. Ik vind het veel moeilijker dan ik had verwacht.’

afwijzend-matjes

Wat is belastend voor het kind?

Ouders die na de scheiding elkaar respecteren en opnieuw insluiten als ouderschapspartners doen het goed genoeg.

Ouders die een afwijzende houding ten opzichte van elkaar blijven houden maken het heel lastig voor hun kind. Het kind ervaart een innerlijk loyaliteitsconflict. Het gedraagt zich anders bij papa dan bij mama, daarmee wordt de afwijzende houding opnieuw gevoed. Het kind verlies houvast door de afwijzende houding, en doordat ouders niet goed in hun vel zitten. Door de spanningen die niet opgelost worden, ervaart het kind zijn eigen gevoel nauwelijks.

Daarnaast voelt het kind zich niet helemaal gezien want de ouders zijn belast met hun eigen pijn.

Door deze factoren kunnen kinderen en adolescenten opvallend gedag gaan vertonen: onder andere driftbuien; teruggetrokken gedrag; concentratieproblemen; dwangmatig gedrag; of ongezonde eetpatronen.

Wanneer ervaart een kind een vrijere loyaliteit en voldoende houvast?

Ouders geven een kind meer houvast als ze een insluitende of verbindende houding hebben ten opzichte van elkaar en als ze goed in hun vel zitten. Het is van belang dat de afspraken nagekomen worden om te voorkomen dat er spanningen worden opgeroepen.

Het kind wil gezien worden door de ouders in de gevoelens die het heeft, de loyaliteit, de plekken in de verschillende gezinnen.

Het loyaliteitsconflict van het kind kan alleen door beide ouders worden opgelost. Het kind heeft niet genoeg aan alleen een goede relatie met één ouder, het wil dat alle relaties, ouders onderling en de ouders met de andere kinderen goed genoeg is, dan kan het zich weer vrijer voelen in de loyaliteit tussen de ouders. Hoe de loyaliteit in een gezin speelt moet per geval bekeken worden. Daar spelen meerdere aspecten in mee zoals veiligheid in de ouder-kind relatie, parentificatie; triangulatie en leeftijd van het kind.

Een kind en tiener:

Een kind: ‘Als jullie scheiden, wie zorgt er dan voor mij?’

Een tiener: ‘Ik wil eigenlijk vaker naar mijn vader, maar als ik dit aangeef bij mijn moeder wordt ze boos. Dus ik vraag het maar niet meer.’

loyaliteit

Wat kan een gescheiden ouder zelf doen voor het kind?

De houding van de ouder ten opzichte van de andere ouder is voor een kind even belangrijk als de relatie ouder-kind. Het kind wil niet dat de ouders elkaar afwijzen, maar dat ze elkaar respecteren. Een onderdeel daarvan is dat de ouder onderzoekt wat zijn of haar aandeel is in de scheiding.

Daarnaast wil een kind dat de ouder zelf weer in balans komt. Het kind heeft het nodig dat de ouder neutraal praat over de andere ouder zowel in woorden als in de lichaamstaal. Het kind wil ook gezien worden in de hierboven genoemde aspecten, en af en toe samen leuke dingen doen met een ouder. Even alle aandacht voor het kind.

Een ouder:

‘Ik weet nu dat mijn frustratie over mijn relatie met mijn eigen moeder ook een rol speelt in hoe ik mijn kind zie en reageer op mijn ex. Mijn reacties zijn rustiger geworden en ik merk dat dat goed is voor mijn relatie met mijn dochter.‘

Een vader:

‘Ik vond het wel spannend om in gesprek te gaan over ons eigen aandeel, maar het heeft voor opklaring in de lucht gezorgd. Er zijn nooit meer momenten geweest dat we daar de tijd voor namen. Het was heel fijn om dit onder begeleiding van een neutraal iemand te doen. Er is meer rust gekomen in onze ouderschapsrelatie, we hebben sinds lange tijd weer naar elkaar geluisterd.’

hartje-vliegend-2

Wat kunnen de ouders samen doen voor het kind?

De ouders kunnen ervoor zorgen dat ze niet steeds weer spanningen oproepen door geen goede afspraken te maken.

Naar elkaar luisteren en  het belang van het gezin boven hun eigen belang stellen zijn hierin belangrijke aandachtspunten. De samenwerking verbetert meestal als ze met elkaar delen wat ze zien als het eigen aandeel in de scheiding.

De ouders zijn de enigen die door samenwerking het loyaliteitsconflict van hun kind kunnen oplossen.

Work in progress

Dit is een deel van een boek dat in de maak is over wat gescheiden ouders kunnen doen om hun kind weer in balans te brengen. Deze korte uitleg geeft geen ruimte voor de kleinere en belangrijker tussenstapjes zien. Deze komen wel aan de orde in een traject en in het boek. Het is nog niet duidelijk wanneer het boek gepubliceerd wordt.